Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp có hiệu lực từ 1/7/2025

Trong phiên họp sáng ngày 17/06/2025 của Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khoá XV, với 455 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp.

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp bao gồm 3 Điều. Các điểm mới đáng chú ý bao gồm:

Thứ nhất, sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 13 như sau:

 “2. Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp chịu trách nhiệm cá nhân theo quy định của pháp luật đối với thiệt hại cho doanh nghiệp do vi phạm trách nhiệm quy định tại khoản 1 Điều này.”

 Quy định này được đánh giá là một bước tiến mạnh trong nâng cao trách nhiệm cá nhân trong quản trị doanh nghiệp, đặc biệt phù hợp với bối cảnh nhiều doanh nghiệp Việt Nam đang phát triển theo hướng chuyên nghiệp, minh bạch. Người đại diện theo pháp luật không thể "núp bóng pháp nhân" để gây thiệt hại rồi vô can, từ đó tăng ý thức tuân thủ pháp luật và đạo đức nghề nghiệp của những người đứng đầu doanh nghiệp. Bên cạnh đó, quy định trên góp phần giúp doanh nghiệp tiệm cận mô hình quản trị hiện đại (đặc biệt trong công ty đại chúng), nơi người đứng đầu có trách nhiệm cá nhân cao.

Thứ hai, sửa đổi, bổ sung điểm b khoản 3 Điều 17: 

“b) Đối tượng không được góp vốn vào doanh nghiệp theo quy định của Luật Cán bộ, công chức, Luật Viên chức, Luật Phòng, chống tham nhũng, trừ trường hợp được thực hiện theo quy định của pháp luật về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia”. 

Theo Nghị quyết 68/NQ-TW ban hành, việc nới lỏng phạm vi đối tượng được đóng góp vào vốn doanh nghiệp tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận được thông tin, chính sách hoặc các chương trình hỗ trợ từ phía Nhà nước một cách thuận tiện, minh bạch.

Thứ ba, sửa đổi, bổ sung khoản 4 và khoản 5 Điều 16 như sau: 

“4. Kê khai giả mạo, kê khai không trung thực, kê khai không chính xác nội dung hồ sơ đăng ký doanh nghiệp và nội dung hồ sơ đăng ký thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp.

 5. Kê khai khống vốn điều lệ thông qua hành vi không góp đủ số vốn điều lệ như đã đăng ký mà không thực hiện đăng ký điều chỉnh vốn điều lệ theo quy định của pháp luật; cố ý định giá tài sản góp vốn không đúng giá trị.”. 

Quy định mới ban hành góp phần đánh giá chính xác khả năng thanh toán, tài chính của DN. Mặt khác bảo vệ được quyền lợi của khách hàng, đối tác khi thực hiện giao dịch hoặc hợp tác với các doanh nghiệp.

Thứ tư, sửa đổi bổ sung một số điểm của khoản 5 Điều 112 như sau: 

a) Sửa đổi, bổ sung điểm a như sau:

“a) Theo quyết định của Đại hội đồng cổ đông, công ty hoàn trả một phần vốn góp cho cổ đông theo tỷ lệ sở hữu cổ phần của họ trong công ty nếu công ty đã hoạt động kinh doanh từ 02 năm trở lên kể từ ngày đăng ký thành lập doanh nghiệp không kể thời gian đăng ký tạm ngừng kinh doanh và bảo đảm thanh toán đủ các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác sau khi đã hoàn trả cho cổ đông;

b) Bổ sung điểm d vào sau điểm c như sau:

“d) Công ty hoàn lại vốn góp theo yêu cầu, điều kiện được ghi tại cổ phiếu  cho cổ đông sở hữu cổ phần có quyền ưu đãi hoàn lại theo quy định của Luật này và Điều lệ công ty.”

Đây là một trong những cải cách đáng chú ý trong Luật Doanh nghiệp sửa đổi sắp tới đây, hướng tới tăng tính linh hoạt tài chính. Tạo điều kiện cho cổ đông rút vốn hợp pháp, nếu không còn muốn tiếp tục đầu tư có thể thu hồi một phần vốn mà không cần bán cổ phần ra bên ngoài. Tuy nhiên, muốn hoàn vốn phía công ty vẫn phải đảm bảo tuân thủ pháp luật, quản lý tài chính tốt và cân nhắc kỹ trong lập kế hoạch tài chính.

Bên cạnh đó, Luật bổ sung điểm d là bước tiến quan trọng trong đa dạng hóa hình thức huy động vốn và bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư ngắn hạn hoặc có yêu cầu bảo toàn vốn. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần cân đối lợi ích giữa việc thu hút vốn và khả năng tài chính dài hạn, tránh bị động khi phải hoàn lại vốn cho nhiều cổ đông cùng lúc.

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp, có hiệu lực từ ngày 01/7/2025 sắp tới đánh dấu bước tiến mới trong việc hoàn thiện khung pháp lý. Bên cạnh đó, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.